Nazım Hikmet’in Rusya Moskova, Novodeviçi Mezarlığındaki Siyah Granit Mezar Anıtı
Nikolai Silis (Nikolay) Nazım Hikmet’in Rusya Moskova, Novodeviçi Mezarlığı’nda bulunan siyah granit mezar anıtını yapan, 6 Haziran 1928 – 13 Kasım 2018 tarihleri arasında yaşamış Rus ressam ve heykeltıraştır.
Nazım Hikmet 1921 yılında Moskova’ya gider, devrim döneminde oradadır ve sanat çalışmalarına da katılır. 1955 yılında Nazım Hikmet’in desteği ile Silis ve Vladimir Lemport Moskova Devlet Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi’nde sergi açar. “Biz genç heykeltıraşlar için o dönem sergi açmak çok kolay olmuyordu. Nazım bunu öğrenince üniversitede öğrenciler ile görüş toplantısı kapsamında sergiyi gerçekleştirmemizi sağladı.” diyor Silis. Moskova’da Silis’in ve arkadaşlarının atölyesini sık sık ziyaret eden Nazım Hikmet heykeltıraşın sanatına ilgi duyar.
Bir röportajında... Şöyle der Silis :
"Nazım her şeyden önce insandı, vefalı dostumuzdu, bize çok sahip çıktı" der ve devam eder :
"1955 yılında Nazım’ın desteğiyle ben ve Vladimir Lemport, Moskova Devlet Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi’nde kendi eserlerimizi sergilemeyi başardık. Biz genç heykeltraşlara o dönemler sergi açmak pek nasip olmuyordu. Nazım bunu öğrenince bize yardım etmek için üniversitede öğrencilerle görüş toplantısı çerçevesinde sergimizi organize edeceği sözünü verdi. Şair sözünü de tuttu. Serginin açılışına çok sayıda öğrenci katıldı, çok kalabalıktı. Öğrenciler Nazım’a sorular soruyor, Nazım da hevesle yanıt veriyor, mimarlık sanatını da anlatıyordu. Şair bizim sanatımızdan da anlıyordu. Buna çok şaşırmıştık"
Nazım Hikmet 3 Haziran 1963 yılında öldüğünde eşi Vera Tulyakova Silis’ten anıt mezar yapımı için ricada bulunur. Nikolay Silis ve Vladimir Lemport istekle kabul ederler. “Nazım her şeyden önce insandı, vefalı bir dosttu.” der Silis ve Nazım Hikmet’in onlara destek olduklarını, ona saygı ve sevgi beslediklerini dile getirir ve şöyle der :
"Nazım’ın vefat ettiğini duyunca çok üzülmüştük. Eşi Vera Tulyakova bizden şairin anıt mezarını yapmamızı rica etti. Ben ve Lemport bunu sevgi ve saygıyla yaptık. Nazım her şeyden önce insandı, vefalı bir dosttu. Bizim ilk çalışmalarımıza Nazım destek verdi, sergilerimizin organize edilmesine o yardımcı oldu. Verdiği sözü tutarak bizi o dönem yalnız bırakmadı. Hep bize sahip çıktı."
Rüzgara Karşı Yürüyen Adam şiirinden yola çıkarak siyah granite yapılan rölyefte aynı zamanda Nazım Hikmet’in ismi ve imzası, granitin kenarında da kiril alfabesi ile şairin adı, doğum ve ölüm yılı vardır.
Derleme: Reha Ersavcı